Ayak bileği kemiklerinin anatomisi nedir?

Ayak bileğinin karmaşık yapısını oluşturan kemikler ve eklemler, vücut ağırlığının taşınmasından hareket çeşitliliğine kadar pek çok işlevi üstlenir. Tibia ve fibulanın oluşturduğu çatıdan talus ve kalkaneusun taşıyıcı rolüne, tarsal kemiklerin kemer yapısına kadar her bileşen, bu mühendislik harikası eklemin işleyişine katkıda bulunur.

20 Kasım 2025

Ayak Bileği Kemiklerinin Anatomisi


Ayak bileği, vücudun ağırlığını taşıyan ve yürüme, koşma, zıplama gibi hareketlerde kritik rol oynayan karmaşık bir eklem yapısıdır. Anatomik olarak, ayak bileği kemikleri üç ana grupta incelenebilir: tibia ve fibula (alt bacak kemikleri), talus ve kalkaneus (ayak bileğinin temel kemikleri) ve diğer tarsal kemikler. Aşağıda bu kemiklerin detaylı anatomisi açıklanmıştır:

1. Tibia ve Fibula (Alt Bacak Kemikleri)

  • Tibia (Kaval Kemiği): Bacakların ön kısmında bulunan, vücut ağırlığının büyük kısmını taşıyan kalın ve güçlü bir kemiktir. Ayak bileği ekleminde, tibianın alt ucu "medial malleol" adı verilen iç çıkıntıyı oluşturur. Bu çıkıntı, ayak bileğinin iç tarafında hissedilebilir ve eklem stabilitesine katkıda bulunur.
  • Fibula (Kamış Kemiği): Tibianın yanında yer alan daha ince bir kemiktir. Alt ucu "lateral malleol" adı verilen dış çıkıntıyı oluşturur. Bu çıkıntı, ayak bileğinin dış tarafında belirgindir ve eklemin yan stabilitesini sağlamaya yardımcı olur. Fibula, tibia kadar ağırlık taşımaz ancak bağlar için önemli bir tutunma noktasıdır.

2. Talus (Aşık Kemiği)


  • Talus, ayak bileği ekleminin merkezinde yer alan ve tibia ile fibula arasında sıkışmış bir kemiktir. Vücut ağırlığını tibia ve fibuladan ayak diğer kemiklerine aktarır. Üst kısmı "trochlea" adı verilen düzgün bir yüzeye sahiptir, bu da bileğin yukarı-aşağı hareketine (dorsifleksiyon ve plantar fleksiyon) izin verir. Talus, kan damarları açısından nispeten zayıf bir yapıya sahiptir, bu nedenle kırıklarında iyileşme sorunları görülebilir.

3. Kalkaneus (Topuk Kemiği)


  • Kalkaneus, ayağın en büyük kemiğidir ve topuğu oluşturur. Talusun hemen altında bulunur ve vücut ağırlığını zemine iletmeye yardımcı olur. Aşil tendonu kalkaneusa bağlanır, bu da yürüme ve koşmada itiş gücü sağlar. Kemik, yastıklama işlevi gören yağ yastıkçıklarıyla çevrilidir.

4. Diğer Tarsal Kemikler

Ayak bileği bölgesinde, talus ve kalkaneus dışında beş ek tarsal kemik bulunur. Bunlar, ayağın kemer yapısını oluşturur ve hareket çeşitliliğine katkıda bulunur:
  • Naviküler Kemik: Talusun önünde yer alır ve ayağın iç kısmında bulunur.
  • Küboid Kemik: Ayağın dış tarafında, kalkaneusun önünde konumlanır.
  • Kuneiform Kemikler: Üç adet kemiktir (medial, intermediate, lateral) ve naviküler kemiğin önünde sıralanır. Bunlar, ayak kemerini destekler.

Ayak Bileği Eklemleri ve İşlevi

Ayak bileği, bu kemiklerin bir araya gelmesiyle oluşan eklemler sayesinde hareket eder:
  • Talocrural Eklem (Ayak Bileği Eklemi): Tibia, fibula ve talus arasındaki eklemdir. Ayak bileğinin yukarı ve aşağı hareketinden sorumludur.
  • Subtalar Eklem: Talus ve kalkaneus arasındaki eklemdir. Ayağın içe ve dışa dönme hareketlerine (inversiyon ve eversiyon) izin verir.
Bu kemik ve eklem yapısı, dengeli yürüyüş ve esnek hareket için hayati öneme sahiptir. Ayak bileği yaralanmaları (örneğin burkulmalar veya kırıklar) genellikle bu kemikleri veya bağları etkiler ve anatomik bilgi, tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinde kritik rol oynar.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Bileği Bükmek Belirtileri ve Tedavisi
Bileği Bükmek Belirtileri ve Tedavisi
Ayak Bileği Kırığı Belirtileri ve Tedavisi
Ayak Bileği Kırığı Belirtileri ve Tedavisi
Bilek Ameliyatı ve Sonrası
Bilek Ameliyatı ve Sonrası
Bilek Egzersizleri ve Teknikleri
Bilek Egzersizleri ve Teknikleri
Bilek Çıkması Belirtileri ve Tedavisi
Bilek Çıkması Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Kırık Bilek Belirtileri ve Tedavisi
Kırık Bilek Belirtileri ve Tedavisi
Güncel
Bilek Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi
Bilek Fıtığı Belirtileri ve Tedavisi
;