Ayak bileği eklemi, baldıra bağlı ana kemik olan tibianın alt ucu, ince kemik fibulanın alt ucu ve ayak kemiklerinden biri olan talus ile oluşan bir eklemdir. Tibianın alt kısmı ayak bileğinin yük taşıyan üst bölümünü, iç ve arka kısmını, fibulanın alt ucu ise ayak bileğinin dış bölümünü oluşturur. Ayak bileği kırığı, bileğin şiddetli şekilde burkulması, trafik kazası, yüksekten düşme veya ayağa alınan darbe gibi etkenlerden kaynaklanabilir. Buna eşlik eden bağ yaralanmaları da olabileceğinden, bağ ve kemik yapılarına uygun tedavi planı yapılmalıdır. Toplumda sık karşılaşılan bu sorunda tedavi, kırığın şiddetine ve yerine göre değişir. Kırığın kemik içinde kalması gibi kırığın cildi yırtıp dışarıya çıktığı oldukça ciddi kırıklar da vardır. Bu durumlara göre hareket edilmelidir.

Ayak bileği kırığında en önemli belirti travmadan itibaren oluşan ağrı, yere basamama, şişme ve kırık parçasının kayması halinde belirgin şekil bozukluğudur. Kırığın açık olması durumunda, kanamayla birlikte parçaların dış ortamla temas ettiği de gözlenir. Ağrının özelliği hareketle artan, dinlenmeyle azalan tarzdadır ve bölgede aşırı bir hassasiyet oluşur.

Genellikle ayak bileğinin iki yönlü ya da üç yönlü radyografi çekilmesiyle tanı yapılabilir. Eğer gerekli olursa bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MR) gibi ileri tetkikler de yapılabilir. Ayak bileği kırığı dışarıdan görünür bile olsa tanı yöntemleri tedavinin nasıl yapılacağı konusunda yardımcı olur. Kırığın yerini ve durumunu, çevre dokuların durumunu değerlendirmeyi sağlar. Ancak kırıklar dışarıdan bile kendini gösterebilir. Özellikle cildi yırtan kırıklarda teşhis gözlemle rahatlıkla konulabilir.

Kırık tedavisinde uygulanacak yöntem, kırılan kemiğin türü ve olayın şiddetine bağlı olarak değişir. Bilekte şiddetli bir ağrı olacağından, öncelikle ibuprofen ya da asetaminofen içeren ağrı kesiciler kullanılmaya başlanır. Bunlar yeterli olmazsa hidrokodon ya da oksikodon etken maddeli ilaçlar da alınabilir. Kırığın yerine gelmesi için bazen yeniden bir araya getirilmesi ve hizalanması gerekir. Redüksiyon denilen bu uygulama çıkan eklemin yerine getirilmesi, yerinden oynayan kırığın düzeltilmesiyle yapılır. Bu işlem sırasında çok ağrı olacaksa hastaya genel anestezi altında uygulanabilir.

Ayak bileği kırığının iyileşmesi için belirli bir süre hareket ettirilmemesi ve sabitlenmesi gerekir. Bunun için genellikle alçı kullanılmaktadır. Küçük kırıklar için sert tabanlı ayakkabı veya kuşak gibi uygulamalar yapılabilir. Kırıkların bir bölümünde iyileşmenin tam olması amacıyla ve kemiklerin doğru konuma getirilmesi için platin, vida gibi uygulamalar yapılır. Bu cerrahi girişimle uygulanır. Ayak bileği kırığının kaynaşmasının ardından bu cihazlar yerinden çıkarılabilir. Tedavide hedef, ayak bileğindeki anatomik yapının yeniden eski haline getirilmesini sağlamaktır.

Yürüyüşü zorlaştıracak ayakkabıların giyilmemesi ve zemine uygun yürüyüş ayakkabısı tercihi yapılması çok önemlidir. Özellikle spor yapanlar uygun ayakkabıları tercih etmeli ve aşınmış ayakkabıları değiştirmelidir. Egzersiz öncesi esneme ve gerilme hareketleri yapılarak, kemik ve kaslar ön hazırlığa tabi tutulmalıdır. Ayak kemiklerinin zorlanmasına neden olacak hareketlerden kaçınılmalıdır. Kemikleri güçlendirecek besinler tüketilmelidir. Özellikle kalsiyum içeren süt ve süt ürünleri kemiklerin direnç kazanmasına yardımcı olacaktır. Hareket halinde iken aydınlatmanın yeterli olmasına da dikkat edilmelidir. Çünkü ayak bileği kırıklarının çoğu geceleri karanlıkta düşmekle gerçekleşir.